Verpleegkundigspecialisten oncologie/ hematologie aan het woord.
Noortje Sietsma en Nanda Vreeke zijn beiden werkzaam in het Diakonessenhuis Utrecht – Zeist – Doorn als verpleegkundig specialist oncologie/ hematologie.Onderstaande artikel is gebaseerd op hun ervaring en landelijke adviezen vanuit oncologisch en hematologisch werkgroepen welke voor COVID-19 periode zijn opgezet. De ervaring van de afgelopen maanden leert dat de adviezen per moment/ week kunnen verschillende afhankelijk van hernieuwde inzichten. Vraag daarom altijd specifiek advies over uw situatie aan uw behandelend arts of verpleegkundig specialist in het ziekenhuis waar u wordt behandeld.
Het Coronavirus en de ziekte van Kahler
29 mei, 2020
Het zijn spannende, onzeker tijden. Zeker ook voor mensen met kanker. Het virus is nieuw en de wereldwijde maatregelen om het virus in te dammen zijn ook nieuw. Misschien bent u bang om naar het ziekenhuis te gaan of bij de huisarts te komen. Bang om besmet te raken met het coronavirus of denkt u dat de zorg overbelast is. Want hoe zit het nu met de zorg? Komt die in de verdrukking nu ziekenhuizen zo druk zijn met corona? Als u die zorgen deelt is dat begrijpelijk.
Maar de zorg voor mensen met kanker is van groot belang en gaat ook ‘gewoon’ door. Er is voldoende ruimte voor onderzoeken, omdat veel andere zorg niet doorgaat. Blijf daarom contact met ons opnemen bij klachten. Het blijft van belang dat u klachten als koorts, hoesten en kortademigheid serieus neemt en meldt in het ziekenhuis. Wij kunnen er dan alles aan doen om de risico’s zoveel mogelijk voor u te beperken en u zo optimaal mogelijk te behandelen.
Mede daarom is er een landelijk samenwerkingsverband opgezet tussen hematologen, longartsen en medisch oncologen. Daarin wordt informatie uitgewisseld om patiënten met kanker zorg en veiligheid te bieden. Het samenwerkingsverband hanteert een landelijke registratie van COVID-19 bij kanker en komt met betrouwbare adviezen aan uw zorgverleners over eventueel aanpassen of uitstellen van de behandeling.
Aanpassingen behandeling
De afgelopen periode hebben we bij elke patiënt moeten vaststellen wat zwaarder weegt: het doorzetten van de behandeling met als gevolg een verminderde weerstand, of juist het mijden van risico op besmetting met corona en daarom de behandeling aanpassen of onderbreken. We hebben daardoor in sommige gevallen een andere kuursamenstelling moeten geven, kuren overgeslagen of toch volledig/deels gegeven of de behandeling tijdelijk uitgesteld zodat u beter beschermd bent tegen de gevolgen van een infectie met het coronavirus. Een belangrijke factor bij die afweging is of u meer klachten krijgt als de behandeling zou worden aangepast.
We weten nu nog niet goed wat een lage afweer (door chemotherapie) betekent voor de besmettingskans met, en het verloop van corona. Daarom zijn we voorzichtig en baseren we ons op adviezen uit het samenwerkingsverband. Bij het grootste deel van de mensen verloopt het coronavirus vrij mild. Met de ziekte van Kahler is uw weerstand verlaagt, als ook door een eventuele behandeling met chemotherapie of immunotherapie. Dat betekent dat u niet sneller een infectie oploopt maar als u een infectie oploopt dat het lichaam (eigen immuunsysteem) minder krachtig is om het virus te lijf te gaan. Daardoor kunnen de gevolgen van een besmetting met het coronavirus langer en/of ernstiger verlopen.
Kans op besmetting
U heeft geen grotere kans op besmetting dan anderen. Wel kan uw afweer lager zijn door een behandeling als chemotherapie of immunotherapie. Een lagere afweer betekent uw lichaam minder goed in staat is om zich te verweren tegen het virus. Daardoor kunnen de gevolgen van een besmetting langer en/of ernstiger zijn. Andere risicofactoren bij coronapatiënten zijn:
- Leeftijd (zeventig jaar en ouder)
- Suikerziekte
- Chronische hartaandoeningen
- Nieraandoeningen
- Problemen met luchtwegen / longen
- Recente stamceltransplantatie
- Vetzucht (obesitas)
Minder ziekenhuisbezoeken
Afspraken in het ziekenhuis proberen we te vermijden om de kans te verkleinen dat u geïnfecteerd raakt met het coronavirus. Gesprekken vinden vooral telefonisch plaats of via een e-consult. U wordt voorafgaand aan elke nieuw kuur gebeld door uw (verpleegkundig) specialist. Die bespreekt met u de uitslagen van het lab en uw eventuele klachten. De medicatie die u thuis inneemt kan worden bezorgd of door een familielid worden opgehaald bij de poliklinische apotheek. Behandelingen of bloedafnames zullen zoveel mogelijk thuis plaatsvinden.
Als u klachten hebt is het van belang om dit te melden aan de telefoon. Dat zal in veel gevallen resulteren in een fysiek bezoek aan het ziekenhuis om de klacht te kunnen laten beoordelen.
Verder komt u alleen naar de dagbehandeling voor uw behandeling. Om onnodige risico’s te vermijden kan een naaste of begeleider u helaas niet vergezellen in het ziekenhuis.
Adviezen
- Volg de adviezen van het RIVM. Vraag bij twijfel aan uw behandelend arts of verpleegkundig specialist waar u op kunt letten.
- Het RIVM adviseert mensen die kwetsbaar zijn om zo min mogelijk contact te hebben met anderen. Vermijd grote gezelschappen en reis niet met het OV
- Werk zoveel mogelijk thuis.
- Op de website voeding&kanker info staan extra tips over gezonde voeding en welke ingrediënten u nodig hebt tijdens behandelingen.
- Ontmoet elkaar digitaal. In deze periode waarin we elkaar niet lijfelijk mogen ontmoeten, kan de community van kanker.nl u helpen. Dit is een veilige online omgeving waar u steun, aanspraak en gezelligheid kunt vinden. Ook worden er tips uitgewisseld over hoe je het beste om kunt gaan met deze situatie.
Lees hier column Ina Bogers